Thi công nhà gỗ truyền thống là quá trình đòi hỏi sự chính xác và kinh nghiệm, không chỉ ở vật liệu mà còn ở tay nghề và yếu tố phong thủy. Nếu thực hiện đúng, công trình sẽ giữ được giá trị bền lâu và phù hợp văn hóa truyền thống. Hãy cùng xem 7 yếu tố đó là gì trong nội dung bài viết sau mà chúng tôi tổng hợp.
Đặc điểm nổi bật của nhà gỗ truyền thống
Nhà gỗ truyền thống là hình ảnh quen thuộc gắn liền với nếp sống của người Việt, đặc biệt là tại vùng đồng bằng Bắc Bộ. Khác với kiến trúc hiện đại, nhà gỗ cổ sử dụng kết cấu khung hoàn toàn bằng gỗ tự nhiên, được lắp ghép bằng mộng thay vì sử dụng đinh ốc.
Không gian trong nhà gỗ thường được chia thành ba hoặc năm gian, có mái ngói đỏ, hàng hiên rộng và sân vườn thoáng đãng. Những chi tiết như: kèo, cột, xà ngang, đòn tay… đều được tính toán theo tỉ lệ phong thủy và kỹ thuật truyền thống. Thi công nhà gỗ truyền thống đòi hỏi người thực hiện phải am hiểu cả kiến trúc lẫn yếu tố tâm linh, đảm bảo hài hòa giữa công năng và tín ngưỡng.
Giá trị của nhà gỗ truyền thống không chỉ nằm ở hình thức bên ngoài mà còn ở tinh thần văn hóa, sự trường tồn theo thời gian và độ bền vững mà khó có vật liệu hiện đại nào có thể thay thế được.
7 yếu tố quyết định chất lượng thi công nhà gỗ truyền thống
Để thi công nhà gỗ truyền thống đạt hiệu quả, quý gia chủ cần quan tâm đến cả vật liệu, kết cấu và đơn vị thi công. Những yếu tố như chọn gỗ, tay nghề nghệ nhân hay yếu tố phong thủy đều ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền công trình.
Lựa chọn đúng loại gỗ
Đây là yếu tố nền tảng trong quá trình thi công nhà gỗ truyền thống. Gỗ sử dụng phải là loại có độ tuổi cao, chắc, ít co ngót và không bị mối mọt. Gỗ lim, gỗ mít, gỗ gõ đỏ và gỗ táu là những lựa chọn phổ biến bởi độ cứng, độ bền và khả năng chịu lực tốt.
Việc lựa chọn gỗ không chỉ dựa vào tên gọi mà còn cần kiểm tra độ cứng chắc vân gỗ và nguồn gốc khai thác. Gỗ phải được phơi tự nhiên hoặc sấy theo đúng quy trình trước khi đưa vào gia công. Nếu dùng gỗ non, gỗ chưa qua xử lý, nhà sẽ dễ cong vênh, nứt nẻ hoặc bị mối mọt sau vài năm sử dụng.
Ngoài ra, quý gia chủ cần lưu ý: không nên kết hợp nhiều loại gỗ trong cùng một kết cấu chính vì sự chênh lệch tỷ lệ co giãn có thể ảnh hưởng đến độ liên kết và thẩm mỹ của công trình.
Tay nghề của nghệ nhân và thợ thi công
Nhà gỗ không thể được dựng bằng phương pháp hiện đại thông thường. Thi công nhà gỗ truyền thống đòi hỏi sự tham gia của các nghệ nhân chuyên về đục chạm, lắp mộng, lắp ráp hệ khung bằng kỹ thuật cổ. Từ đường nét hoa văn đến mối nối, từng chi tiết phải chuẩn xác, ăn khớp và đồng đều.
Đội ngũ thi công cũng cần có kinh nghiệm thi công thực tế, hiểu rõ kỹ thuật và kết cấu từng loại nhà: từ nhà 3 gian đến nhà thờ họ, nhà từ đường,.
Quý gia chủ nên tham khảo các công trình thực tế, đến xưởng để xem tay nghề, quy trình dựng nhà mẫu, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp.
Thiết kế chuẩn theo phong cách truyền thống
Bản vẽ thiết kế để thi công nhà gỗ truyền thống phải đảm bảo ba yếu tố: chuẩn truyền thống, chuẩn tỉ lệ và chuẩn phong thủy. Bố cục thông thường bao gồm gian giữa (thờ cúng), gian bên (tiếp khách hoặc nghỉ ngơi), sân trước và hiên trước.
Các yếu tố như chiều cao cột, khoảng cách gian, chiều rộng mái,… đều cần được tính toán kỹ lưỡng. Mỗi loại công trình – nhà ở, nhà thờ, am thờ – đều có cách bố trí khác nhau và mục đích sử dụng riêng.
Nhiều quý gia chủ thường bỏ qua bước này hoặc thuê thiết kế không chuyên, dẫn đến công trình xây dựng xong bị thiếu cân đối, không hợp phong thủy hoặc khó sử dụng thực tế. Do đó, việc có bản vẽ chi tiết, đúng truyền thống là bước quan trọng không thể bỏ qua.
Kết cấu và hệ khung nhà vững chắc
Kết cấu nhà gỗ dựa vào hệ cột chính, kèo ngang, xà dọc và các đòn tay phụ. Khác với nhà bê tông, mọi chi tiết trong thi công nhà gỗ truyền thống đều phải ghép mộng chuẩn, không dùng đinh. Việc sai lệch dù chỉ vài mm cũng có thể khiến hệ khung không ăn khớp, làm giảm độ vững.
Gia chủ nên yêu cầu đơn vị thi công có bản vẽ kết cấu rõ ràng, có giám sát trong quá trình dựng khung, đảm bảo độ chuẩn xác và an toàn sau khi đưa vào sử dụng.
Xử lý và bảo quản vật liệu đúng quy trình
Gỗ trước khi đưa vào thi công phải qua xử lý: sấy khô, ngâm tẩm chống mối, phủ dầu hoặc sơn bảo vệ. Nếu xử lý không đúng kỹ thuật, chỉ vài tháng sau khi dựng, gỗ có thể bị nứt, biến dạng hoặc co rút.
Ngoài ra, điều kiện bảo quản tại xưởng và khi vận chuyển đến công trình cũng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng gỗ. Gỗ cần được đặt nơi khô thoáng, tránh tiếp xúc trực tiếp ánh nắng hoặc nước mưa. Quý gia chủ nên yêu cầu kiểm tra từng lô gỗ trước khi thi công, đồng thời lưu ý yêu cầu nhà thầu bảo quản kỹ trong suốt thời gian xây dựng.
Yếu tố phong thủy trong thi công
Phong thủy là một phần không thể thiếu trong các công trình truyền thống. Thi công nhà gỗ truyền thống thường được xây quay về hướng Nam hoặc Đông Nam, vừa đón gió mát vừa tránh nắng gắt, đảm bảo thông thoáng.
Việc thi công sai phong thủy có thể ảnh hưởng đến sinh khí, tài lộc và tinh thần của cả gia đình. Quý gia chủ nên tham khảo thêm các chuyên gia phong thủy và kết hợp cùng đơn vị thiết kế để có phương án bố trí hợp lý.
Việc thi công sai phong thủy có thể ảnh hưởng đến sinh khí, tài lộc và tinh thần của cả gia đình. Quý gia chủ nên tham khảo thêm các chuyên gia phong thủy và kết hợp cùng đơn vị thiết kế để có phương án bố trí hợp lý.
Để thi công nhà gỗ truyền thống đạt độ bền vững và chuẩn phong thủy, quý gia chủ cần lựa chọn đúng vật liệu, thiết kế phù hợp và đơn vị thi công giàu kinh nghiệm. Nhà gỗ Phúc Lộc với đội ngũ nghệ nhân tay nghề cao, quy trình khép kín và công trình thực tế sẽ là lựa chọn đáng tin cậy cho mọi gia chủ yêu kiến trúc cổ truyền.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Hạ Bằng, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp
